
Jakie korzyści zdrowotne daje codzienne picie czarnej herbaty?
Herbata jest drugim po wodzie najczęściej spożywanym napojem na świecie. Każda herbata pochodzi z rośliny Camellia sinensis, ale różne sposoby zbierania i przetwarzania tej rośliny dają różne rodzaje herbat.
Po zebraniu liście czarnej herbaty przechodzą proces więdnięcia, siniaczenia, zwijania i utleniania.
Utlenianie następuje, gdy liście pozostają przez długi czas wystawione na działanie powietrza. Enzymy rozkładają chemikalia w liściach, wytwarzając ich brązowy kolor i znajomy nam zapach.
Proces wytwarzania zielonej herbaty jest podobny, ale nie obejmuje utleniania. Utlenianie może dać czarnej herbacie korzyści odżywcze, których nie ma w herbacie zielonej.
Przykładowo składniki odżywcze zawarte w czarnej herbacie mogą zmniejszać ryzyko wielu nowotworów, chronić serce przed miażdżycą i pomagać w utrzymaniu prawidłowego ciśnienia krwi.
W tym artykule dowiesz się więcej o korzyściach płynących z picia czarnej herbaty, a także o dostarczanych przez nią składnikach odżywczych i możliwym ryzyku.
Jakie są korzyści spożywania czarnej herbaty?
Według United States Tea Association czarna herbata stanowiła około 84% spożycia herbaty w USA w 2018 roku.
Czarna herbata może mieć podobne zalety do herbaty zielonej. Wiele badań dotyczyło w szczególności czarnej herbaty i tego, jak proces utleniania może wpływać na zdrowie.
Kluczowym obszarem zainteresowania jest czarna herbata jako źródło przeciwutleniaczy.
Przeciwutleniacze pomagają zwalczać wolne rodniki. Wolne rodniki to niestabilne cząsteczki w organizmie, które powstają zarówno w wyniku naturalnych procesów, jak i presji środowiska.
Organizm ludzki przy optymalnym poziomie wolnych rodników może usuwać je sam, ale jeśli nagromadzi się ich zbyt wiele, mogą one uszkodzić lub zmienić komórki w naszym ciele.
Zmiany te przyczyniają się do rozwoju wielu chorób i stanów, takich jak miażdżyca i niektóre nowotwory.
Przeciwutleniacze pomagają w usuwaniu wolnych rodników, a herbata jest jednym ze źródeł przeciwutleniaczy. W jednym z badań zauważono, że związki fenolowe, które mają działanie przeciwutleniające, stanowią do 30% masy zielonej i czarnej herbaty.
Przeciwutleniacze w czarnej herbacie różnią się od tych w zielonej herbacie ze względu na proces utleniania. Zielona herbata zawiera głównie katechiny. Podczas utleniania przekształcają się one w tearubiginy, teaflawiny i flawonole.
Mogą one dawać czarnej herbacie inne korzyści niż w przypadku zielonej herbaty.
Ochrona przed miażdżycą
Miażdżyca to nagromadzenie blaszek miażdżycowych w ścianach tętnic. Może to prowadzić do choroby niedokrwiennej serca, udaru i przewlekłej choroby nerek. Niestety wolne rodniki mogą przyczynić się do takiego stanu.
Badanie przeprowadzone na chomikach w 2004 roku sugerowało, że spożywanie czarnej lub zielonej herbaty w dawkach optymalnych dla ludzi może zapobiegać rozwojowi miażdżycy. Jednak, aby to potwierdzić, potrzebne są dalsze badania na ludziach.
Badania pokazują, że picie co najmniej trzech filiżanek herbaty dziennie może pomóc w ochronie przed chorobą wieńcową serca.
Należy jednak pamiętać, że czarna herbata zawiera kofeinę, a picie więcej niż trzech filiżanek dziennie przyczyniłoby się do znacznej ilości kofeiny w dziennym spożyciu.
W 2013 roku naukowcy znaleźli dowody sugerujące, że ludzie, którzy pili co najmniej cztery filiżanki czarnej herbaty dziennie, mieli mniejsze ryzyko udaru.
Obniżenie ryzyka raka:
Wyniki cytowane przez National Cancer Institute (NCI) sugerują, że polifenole w herbacie mogą zmniejszyć ryzyko powstania guza.
W szczególności czarna herbata może pomóc zredukować ryzyko raka skóry, piersi, płuc i prostaty.
Potrzebne są jednak dalsze badania, aby potwierdzić, czy picie herbaty w ramach diety może pomóc zmniejszyć ryzyko powstania raka.
Obniżenie ciśnienia krwi:
Wyniki badania z 2015 roku sugerują, że czarna herbata może obniżać skurczowe oraz rozkurczowe ciśnienie krwi.
Wydaje się prawdopodobne, że spożywanie czarnej herbaty niweluje również wpływ posiłku o wysokiej zawartości tłuszczu na ciśnienie krwi. Ta korzyść jest spora, pomimo zawartości kofeiny w herbacie.
Było to jednak małe badanie, w którym uczestniczyło tylko 19 uczestników, więc konieczne są większe badania, aby potwierdzić te wyniki.
Ochrona przed cukrzycą:
Niektóre badania sugerują, że spożywanie herbaty może pomóc zmniejszyć ryzyko cukrzycy.
W jednym z badań, osoby z cukrzycą typu 2 spożywały różne ilości ekstraktu z czarnej herbaty przez okres 4 tygodni. Autorzy doszli do wniosku, że regularne spożywanie czarnej herbaty może mieć działanie przeciwutleniające i przeciwzapalne u osób z tym schorzeniem.
Inne korzyści z codziennego picia czarnej herbaty:
Naukowcy odkryli również, że czarna herbata może pomóc poprawić gęstość kości, zmniejszyć ryzyko reumatoidalnego zapalenia stawów i chronić przed chorobą Parkinsona.
Niemniej jednak potrzeba więcej badań, aby potwierdzić te ustalenia.
Odżywianie:
NCI zauważa, że herbata zawiera:
- alkaloidy, w tym kofeinę, teofilinę i teobrominę
- aminokwasy
- węglowodany
- białka
- chlorofil
- fluorek
- aluminium
- minerały i pierwiastki śladowe
- związki organiczne, które wpływają na jej zapach i smak
Działanie przeciwutleniające czarnej herbaty wynika z zawartości polifenoli. Polifenole to związki chemiczne, które chronią rośliny przed promieniowaniem ultrafioletowym i szkodliwymi, chorobotwórczymi patogenami.
Jednym z rodzajów polifenoli są flawonoidy. Występują w winogronach, czerwonym winie i innych produktach spożywczych.
Działanie przeciwutleniające polifenoli może pomóc chronić organizm przed zmianami prowadzącymi do choroby.
Wskazówki dotyczące spożywania czarnej herbaty każdego dnia:
Spożywanie czarnej herbaty może być zdrowym sposobem na codzienny zastrzyk kofeiny. Herbata jest niskokaloryczna, zwłaszcza gdy nie dodajemy cukru.
Sposoby dostosowania smaku bez dodawania cukru lub słodzików obejmują:
- mieszanie herbaty z przyprawami, takimi jak cynamon
- dodając sok z cytryny
- dodając miętę
Czarną herbatę można również stosować podczas gotowania, np.
- Jako wywar: czarna herbata może nadać wędzony posmak zupom z czerwonym mięsem lub grzybami.
- W gotowaniu potraw: gotowanie potraw w czarnej herbacie nadaje im wspaniały aromat. Jednym z pomysłów jest gotowanie w czarnej herbacie grzybów.
- Do gotowania fasoli i zbóż: zamiana wody na herbatę podczas gotowania ryżu lub fasoli nadaje ich smakowi dymny niuans.
- W deserach: wlej aromat herbaty do ciepłego mleka i dodaj do budyniu. Idealnym sposobem jest dodanie czarnej herbaty Earl Grey do musu czekoladowego.
Jakie mogą wynikać zagrożenia z picia czarnej herbaty?
Picie czarnej herbaty może wiązać się z pewnym ryzykiem. Poniższe sekcje omawiają te zagrożenia bardziej szczegółowo:
Pierwiastki toksyczne:
Każda parzona herbata zawiera minerały, które w nadmiarze mogą być trujące.
W herbacie jest obecny ołów i aluminium. W dużych dawkach te metale ciężkie mogą być toksyczne dla ludzi. Także niewielkie ślady arsenu i kadmu mogą być obecne w niektórych herbatach, ale w ilościach nieszkodliwych.
Czarna herbata ma również wysoki poziom manganu. Organizm potrzebuje tego minerału, ale w nadmiarze może okazać się toksyczny.
Im dłużej herbata będzie się parzyć, tym wyższe będzie stężenie tych toksycznych pierwiastków. Parzenie herbaty przez maksymalnie 3 minuty może zmniejszyć ryzyko.
W zależności od tego, gdzie i jak ludzie uprawiają herbatę, w liściach mogą znajdować się ślady pestycydów. To kolejny powód, dla którego ludzie ograniczają ilość spożywanej herbaty.
Efekty kofeiny:
Czarna herbata zawiera około 2 - 4% kofeiny.
Osoby wrażliwe na kofeinę mogą odczuwać bezsenność, niepokój, drażliwość lub rozstrój żołądka podczas spożywania tego trunku w dużych ilościach.
Spożywanie zbyt dużej ilości kofeiny może prowadzić do:
- zaburzenia rytmu serca lub nieregularnego bicia serca
- biegunki i zespołu jelita drażliwego
- ciśnienia w oku i jaskry
- wzrostu, lub spadku poziomu cukru we krwi
- wzrostu ciśnienia krwi
- utraty wapnia wraz z wydalonym moczem, co może prowadzić do osłabienia kości i w konsekwencji osteoporozy
Osoby, które regularnie piją herbatę i doświadczają któregokolwiek z powyższych objawów, powinny rozważyć ograniczenie jej dziennego spożycia. Jeśli objawy utrzymują się, powinni udać się do lekarza.
Niedokrwistość:
Czarna herbata zawiera garbniki. W 2017 roku uczeni odkryli, że pokarmy bogate w garbniki, takie jak herbata, mogą być dobrym źródłem przeciwutleniaczy, ale mogą również zmniejszać zdolność organizmu do wchłaniania żelaza.
Z tego powodu osoby z niedoborem żelaza w wywiadzie powinny unikać spożywania herbaty podczas przyjmowania suplementów żelaza lub spożywania posiłków bogatych w żelazo.
Powinni również odczekać jedną godzinę między piciem czarnej herbaty a spożyciem posiłku.
Interakcje z lekami i suplementami:
Czarna herbata i zawarta w niej kofeina mogą wchodzić w interakcje z wieloma różnymi lekami i suplementami.
Leki te obejmują między innymi:
Adenozyna: Lekarze podają ten lek przed testem wysiłkowym serca.
Antybiotyki: Niektóre rodzaje antybiotyków wpływają na sposób, w jaki organizm rozkłada kofeinę.
Karbamazepina (Tegretol): Kofeina może zmniejszać skuteczność tego leku w zapobieganiu napadom.
Efedryna: Podobnie jak kofeina jest środkiem pobudzającym. Dlatego przyjmowanie ich razem może wywołać skutki uboczne.
Osoby stosujące leki powinny porozmawiać z lekarzem o przyjmowaniu kofeiny w herbacie lub kawie. Może to mieć wpływ na działanie ich leków i ryzyko wystąpienia działań niepożądanych.
Herbata w różnych odsłonach:
Herbaty mrożone i gotowe do spożycia mogą być mniej zdrowe niż zwykła czarna herbata, ponieważ ich skład jest inny. Herbaty rozpuszczalne i aromatyzowane mogą zawierać cukier i inne składniki.
Dodanie cukru, mleka, śmietanki i syropów do herbaty zwiększa zawartość kalorii i może zmniejszyć jej korzyści zdrowotne.
Podsumowując:
Czarna herbata jest popularnym napojem na całym świecie i może mieć pewne korzyści zdrowotne, a także jest niskokaloryczna.
Osoby, które piją dużo herbaty — zwłaszcza z dodatkiem mleka, słodzików lub syropu powinny pamiętać o możliwych zagrożeniach, takich jak wysokie spożycie kofeiny oraz cukru.
Warto również zapytać swojego lekarza, czy wysokie spożycie czarnej herbaty może kolidować z przyjmowanymi lekami lub wpływać na inne aspekty naszego zdrowia.
Komentarze
Brak komentarzy